Vertalen is een ondankbare taak. Het is immers niet de bedoeling dat de vertaler het origineel overtreft (gebeurt dat wel, dan is de vertaling niet adequaat), wat inhoudt dat evenaren het hoogst haalbare is. Ellingmanns bondgenoot kent geen enkele vertaling die dat niveau bereikt.
De beste vertaling is een vakkundig uitgevoerd compromis, een 'op zichzelf staand kunstwerk' misschien, maar desondanks: een step met lekke achterband die gemaakt is van een gloednieuwe Mercedes, een uit marmer opgetrokken hutje op de hei.
'Alone' van Edgar Allan Poe is een gedicht dat rijmt. 't Is bovendien een gedicht met een dwingend ritme ('rhythme'). Die twee componenten (rijm en rhythme) dient de vertaling van 'Alone' te bevatten, oordeelt Ellingmanns bondgenoot.
Er is een handvol vertalingen binnengekomen. 'Ze hebben hun strijd gestreden!' luidde het schampere commentaar van Ellingmanns bondgenoot.
Hijzelf is gelukkig veel milder. De inzenders hebben zonder uitzondering hun best gedaan, en verdienen een eervolle vermelding. Cockie, Theun, Sander, G. en Roel: hierbij.
De winnaar is Sander Bijl. Zijn vertaling luidt:
Alleen (naar Edgar Allan Poe)
Als jongetje al was ik niet
Als anderen; wat een ander ziet
Dat zag ik niet; een bloesemknop
Wekte bij mij geen hartstocht op.
Ook putte ik mijn diep verdriet
Uit an'dre bron; mijn vrolijk lied
Klonk voor geeneen
Ik hield ervan, en ik alleen
Toen — mijn jeugd — in d'ochtendzon
Welk stormend leven — dat toen begon
Uit diep're diepten van goed en slecht;
Het mysterie dat mij hecht
Van de stortvloed, een fontein
Hoe rood de kammen van de bergwand zijn
Van de zon, de koperen ploert
Wiens schijn mijn schone herfst beroert
Van de lichten in de lucht,
scherend langs mij, in een vlucht
Van de regen en de storm
vormt een wolk, hemelse vorm
(in de lucht, zo hemels blauw)
Als een duivel, zo ik beschouw.
Het is Sander gelukt het rijmschema vast te houden en bovendien heeft hij oor gehad voor het ritme. Wat hem (en de anderen) niet is gelukt, doet niet ter zake.
Sander, stuur me per e-mail je postadres. Dan krijg je de beloning (Philip Callow: Vincent van Gogh, een leven) binnen afzienbare tijd thuisgestuurd.
Over de uitslag mag u corresponderen. De kans dat u antwoord krijgt, is te verwaarlozen.
Ellingmann heeft zijn bondgenoot nog wel gevraagd om diens vertaling van de laatste veertien regels. 'Ben je belazerd!' antwoordde hij op het onbeleefde af en nipte aan zijn glas calvados. 'Zoiets doe ik alleen voor Geld.'
guttegut... Normaal win ik nooit wat!
Sander (URL) - 25 November 2003
Tip aan Sander: vraag die bondgenoot van Ellingmann om een opdracht, voorin het boek. Over jaren is hij dan veeeeeel geld waard.
G. - 25 November 2003
(gebeurt dat wel, dan is de vertaling niet adequaat)
Hier moeten we het nog maar eens over hebben.
jnnk (URL) - 26 November 2003
@G: Maar dan ook een opdracht van Frans voorin!
Sander (URL) - 26 November 2003
Sander, proficiat, erg mooi.
Alleen bij de frase van de bondgenoot, "een bloesemknop wekte bij mij geen hartstocht op", gaan mijn tenen wel erg krommen. Dat kan Poe nooit bedoeld hebben.
Mogen we die van Cockie ook lezen?
Roel (URL) - 26 November 2003
En die van Dr. G. ook?
Roel (URL) - 26 November 2003
respect!
Man (URL) - 26 November 2003
@ roel
nee!
cockie - 26 November 2003
@cockie: jammer
Roel (URL) - 26 November 2003
En JAMMER!
Roel (URL) - 26 November 2003
Nu weet ik nog steeds niet hoe het met Vincent afgelopen is... ;-)
Sander (URL) - 15 Januari 2004